شاخصه های کلام ورزی جریان محدث - متکلمان در مدرسه کلامی کوفه
author
Abstract:
منابع رجالی، برخی از اصحاب ائمه:را با توصیفات نیکویی مانند «فقیه» ستودهاند. با نیم نگاهی به میراث حدیثی امامیه، درمییابیم که این افراد بهرغم تلاشهای فقهی در کنار شخصیتهایی مانند هشامَین، تلاش کلامی نیز داشتند. این مقاله با گذری به ژرفای تاریخ تفکر امامیه بر آن است تا فعالیت اعتقادی این گروه را کاویده و نشان دهد که اینان متکلم نیز بودند. آغاز فعالیتهای این افراد از مدرسه کوفه و تداوم آن تا مدرسه قم، نشان از جریان گسترده کلامیای در حوزۀ امامیه دارد. بررسی گوشهای از تلاشهای دلبستگان این جریان در قالب مولفههای کلامورزی، مانند طرح پرسشهای اعتقادی، انجام مناظره و نگارش نگاشتههایی با عناوین اعتقادی، تلاشهای کلامی افراد این جریان را نمایان ساخته است.منابع رجالی، برخی از اصحاب ائمه:را با توصیفات نیکویی مانند «فقیه» ستودهاند. با نیم نگاهی به میراث حدیثی امامیه، درمییابیم که این افراد بهرغم تلاشهای فقهی در کنار شخصیتهایی مانند هشامَین، تلاش کلامی نیز داشتند. این مقاله با گذری به ژرفای تاریخ تفکر امامیه بر آن است تا فعالیت اعتقادی این گروه را کاویده و نشان دهد که اینان متکلم نیز بودند. آغاز فعالیتهای این افراد از مدرسه کوفه و تداوم آن تا مدرسه قم، نشان از جریان گسترده کلامیای در حوزۀ امامیه دارد. بررسی گوشهای از تلاشهای دلبستگان این جریان در قالب مولفههای کلامورزی، مانند طرح پرسشهای اعتقادی، انجام مناظره و نگارش نگاشتههایی با عناوین اعتقادی، تلاشهای کلامی افراد این جریان را نمایان ساخته است
similar resources
فاعلیت انسان در مدرسه کلامی کوفه
«فاعلیت» یکی از ویژگیهای مهم انسان بهشمار میرود، اما به دلایلی در نظریههای جبرگرا انکار شده و یا مجاز گونه تفسیر شده است. در پارهای از نظریههای کلامی نیز اگر چه فاعلیت حقیقی انسان پذیرفته شده است، اما این فاعلیت با فاعلیت خداوند در تعارض دیده شده و در نتیجه فاعلیت خداوند را محدود ساخته است. متکلمان امامیه در مدرسۀ کوفه با راهنمایی اهلبیت:نظریهای جدید در فاعلیت انسان مطرح کردهاند که با ...
full textنظریه استطاعت در مدرسه کلامی کوفه
استطاعت، از مهمترین مشخصههای اختیارسازِ انسانهاست که جریانهای کلامی معتقد به اختیارِ آدمی، بر اساس چارچوب و نظام فکری خویش، دستی در تبیین و توضیح آن داشتهاند. اهل حدیث بر اساس نگرش جبرگرایانهشان منکر این آموزه بودند و در مقابل، معتزلیان به شدت بر اعتقاد به آن پای میفشردند. امامیان اما، از همان آغاز بر اساس نظام عدل الاهی و در چارچوب حاکمیت مشیت خداوند از یکسو و پذیرش ارا...
full textبازخوانی نظریه «معرفت اضطراری» در مدرسه کلامی کوفه
نظریهی «معرفت اضطراری» ریشه در منابع اسلامی (آیات و روایات نبوی) دارد؛ از اینرو بیشتر اندیشمندانِ نخستین نظریهٔ «معرفت اضطراری» ریشه در منابع اسلامی (آیات و روایات نبوی) دارد؛ از اینرو بیشتر اندیشمندانِ نخستین امامی که عنایت ویژهای به نصوص و متون اسلامی داشتند، همه معارف بشری - چه دینی و چه غیردینی- را اضطراری به معنای غیراختیاری، میدانستند و بر آن بودند تحقق معرفت در انسانها فعل و صُنع خداس...
full textکلام امامیه پس از دوران حضور؛ نخستین واگراییها
با افول مدرسه کلامی امامیه در کوفه از نیمه سده سوم هجری، گروهی از متکلمان امامی و معتزلیان شیعهشده که چندان به نام شناخته نیستند، نمایندگی کلام امامیه را بر عهده گرفتند و با گرایش به اندیشههای معتزله از کلام امامیه در دوران حضور فاصله گرفتند. این پژوهش با تکیه بر مقالات الاسلامیین ابوالحسن اشعری ـ تألیف دهه آخر سده سوم ـ برخی از اندیشههای کلامی این جریان فکری را بازیابی کرده و رویکرد متکلمان...
full textمدرسۀ کلامی کوفه
کوفه در تاریخ کلام امامیه، به راستی جایگاه ممتاز و اهمیت ویژهای دارد. این برجستگی از آن روست که بازخوانیِ فکری و اندیشهورزیِ این دوره از تاریخ امامیه، سهم عمدهای در به تصویر کشیدن اصالت و استقلال تفکر امامیان خواهد داشت. برخی تصویرگریهای تاریخی از این دوران، نشان از تعبد محض و غیر عقلانی این گروه در اعتقاد ورزی دارد. پارهای از مطالعات، تلاشهای عقلانی اصحاب امامیه در فهم معارف دینی را محدو...
full textعقل و عقل گرایی در مدرسه کلامی کوفه
چکیده از آن جا که در مکاتب و مدارس گوناگون، عقل و به کارگیری آن مورد اختلاف است، در این جستار، به معرفی دیدگاه مدرسه کوفه درباره عقل و عقل گرایی بزرگان این مکتب پرداخته ایم. این تحقیق در دو بخش معرفی عقل و رویکردهای عقل گرایانه مکتب کوفه سامان یافته است. در بخش اول، مواردی هم چون جای گاه، حجیت، آثار، موانع، و قلمرو عقل بررسی شده است. در بخش دوم، شاخص های عقل گرایی که تجلی عقل در میان ائمه و اصح...
full textMy Resources
Journal title
volume 1 issue بهار و تابستان
pages 71- 89
publication date 2016-07-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023